Verrassende knallen en vlammen op basisschool Talentum
Hennie Vrielink
Aan het begin van de nieuwe schoolweek op maandagmorgen 12 september kwamen de zestig kinderen van basisschool CBS Talentum samen in de gymzaal. Directeur Anja Bouw had de organisatie Mad Science uitgenodigd voor een spectaculaire promotieshow. De kinderen van groep 1 tot en met 8 zagen hoe professor Knetter van Mad Science allerlei proeven deed over wetenschap en techniek. Ouders kunnen zich dit misschien nog herinneren uit de tijd dat zij op de middelbare school bij het vak natuur- en scheikunde zelf proefjes mochten doen.
Professor Knetter in witte jas had op een tafel allerlei apparaatjes en andere spulletjes opgesteld die ze voor haar “toffe experimenten†nodig had. Tijdens haar inleiding toen ze zichzelf voorstelde en aankondigde dat ze tijdens de proeven ook de hulp van enkele kinderen nodig had, staken al enkele stoere jongens uit groep 7 en 8 hun vinger op. Professor Knetter begon met een basisbeginsel uit de natuurkunde: “Alle stoffen zijn opgebouwd uit moleculen, behalve licht en geluid. Licht en geluid zijn golven en daar zitten geen moleculen in.†Of alle kinderen deze theorie gelijk begrepen valt te betwijfelen, maar toen professor Knetter begon met het in brand steken van een papiertje zagen alle kinderen dat door deze chemische reactie het papiertje van kleur veranderde en er het nieuwe stofje as ontstond. Nog niet heel spectaculair, maar toen een andere papiertje met een grote vlam in de lucht verdween, had professor Knetter alle aandacht van de kinderen naar zich toe getrokken. Ze liet zien dat ze de kleur van vuur kon veranderen van geel naar blauw en groen en dat ontlokte bij de enthousiaste kinderen een “wowâ€-reactie.
Dat door het snel ronddraaien van een holle plastic slang geluid wordt veroorzaakt was voor de meeste kinderen niet vreemd, omdat veel kinderen zo’n slang thuis als speelgoed hebben. De verrassing bij de kinderen was groter toen de professor met hulp een van de schoolkinderen een ijzeren stang van binnen warm maakte en er vanzelf een sonoor geluid ontstond. Haar uitleg: “Warme lucht in de stang zuigt met kracht nieuwe lucht aan en daardoor ontstaat geluid.†Sommige kinderen uit de onderbouw vonden het allemaal best spannend en enkelen gingen snel bij hun juf op schoot zitten. Ze konden wel weer lachen toen de professor een drinkrietje veranderde in een fluitje met verschillende tonen. Verbazingwekkender was de proef met een laserapparaatje waarmee je met je eigen stem de vorm van de lasergolf kunt veranderen of dat je een harde knal kunt veroorzaken met alcohol in een buisje.
Na afloop van de promotieshow konden de kinderen zich aanmelden voor de uitdagende cursus techniek en wetenschap. Zes weken lang in oktober en november op de donderdagmiddagen na schooltijd worden de schoolkinderen van Talentum meegenomen in de wondere wereld van experimenten, proefjes en demonstraties. Ze maken kennis met robots, mengsels, de bewegingswetten van Newton en schieten met een katapult raketten de lucht in. Ook ontdekken ze hoe een windmolen werkt en maken zelf een batterij.